Kur’an’a göre iyi ve güzel; aklın ve dinin onayladığı, beğendiği, doğru, yararlı ve değerli gördüğü şeydir. Allah’ın iyi ve güzel gördüğü her şey, insanlar ve tüm varlıklar için yararlıdır. Bunun için insanlar bunları iyi ve güzel görmektedir. Çünkü Kur’an’ın iyi ve güzel dedikleri, insanın varlığı ile uyum içindedir. Bunlar, insanı koruyup geliştiren şeylerdir.Kur’an, güzelliğin alanını geniş tutar. Niyetlerimizden tutun da konuşmalarımız, yapacağımız işler, elde edeceğimiz sonuçlara varıncaya kadar her konuda güzellik aranır, güzel olan önerilir.
“Ey Muhammed! Kullarıma söyle; sözün en güzelini söylesinler.” (17/İsrâ suresi, 53)
“Ey Muhammed! Rabbinin yoluna hikmetle ve güzel öğütle çağır. Onlarla en güzel yöntemlerle tartış.” (16/Nahl suresi, 125)
Kur’anıkerim, yönlendirme yaparken iyi ve güzelin yanı sıra, kötü ve çirkin olanı da gösterir ve aralarını ayırır. Bunların yararlarını ve zararlarını açıklar. Birine teşvik ederken ötekinden sakındırır. Övülen ve kınanan davranışlara örnekler verir. İyi bir insan olabilmeyi, iyi ve güzel davranışlı olmaya bağlar.
“İyilikle kötülük bir olmaz. Sen kötülüğü en güzel şekilde önle.”(41/Fussilet suresi, 34)
“...İyilikler kötülükleri giderir.” (11/Hûd suresi, 114)
“İnanan ve iyi davranan kimseye, en güzel bir ödül vardır.” (18/Kehf suresi, 88)
Kur’an, yönlendirmelerinde insanın aklına ve duygularına birlikte seslenir. Bunun için de yönlendirmelerini; öğüt, tavsiye, telkin, özendirme, düşündürme, müjdeleme, uyarma ve sakındırma gibi metotlarla yapar. Bu yollarla akıl ve duygu, iyiyi kabul etmeye yatkın hâle getirilmiş olur. Bunun için Allah Kur’an’da, peygamberimizin de bir müjdeci ve uyarıcı olduğunu söylemiştir (33/Ahzâb suresi, 45) .
Kur’an, aynı dünyayı paylaşmaları nedeniyle, tüm toplumların ve bireylerin birbirlerini iyiye ve güzele yönlendirmesi gerektiğini belirtmektedir (3/Âl-i İmrân suresi, 110). Toplumu iyiye ve güzele yönlendirme konusunda, bilim adamları, aydınlar ve düşünürler birinci derecede sorumludurlar(11/Hûd suresi, 116). Kur’an, konunun önemini şöyle açıklar:
“Sizden, iyiye çağıran, iyiliği emredip, kötülüğü yasaklayan bir topluluk bulunsun.” (3/Âl-i İmrân suresi, 104 )
Toplumları iyiye ve güzele yönlendirme konusunda Kur’an, peygamberleri örnek verir. Onlar, getirdikleri mesajlarla toplumlarını yönlendirmişler ve doğru yolu göstermişlerdir (7/A’râf suresi, 157).
İnsan, zaman zaman olumsuz etkilerde kalarak iyi ile güzeli, kötü ile çirkini birbirine karıştırabilmektedir. Bunun için Kur’an, insana yol göstererek yardımcı olmaktadır.
“...Onlar (bedevîler), iyi davranışla kötüyü birbirine karıştırdılar.” (9/Tevbe suresi, 102)
“Kuşkusuz bu Kur’an, en doğru olan yolu gösterir.” (17/İsrâ suresi, 9)
Allah, işlerini güzel yapanları sevdiğini ve onlara bunun karşılığını da fazlasıyla vereceğini Kur’an’da belirtmektedir.
“Yaptığınız her işi iyi ve güzel (tam ve eksiksiz) yapın. Unutmayın ki Allah, işlerini güzel yapanları sever.” (2/Bakara suresi, 195)
“Kim güzel bir iş yaparsa ona daha büyük güzellikler bağışlarız.” (42/Şûrâ suresi, 23)
Kur’anıkerim, iyi ve güzel değerlendirmesini, insanın hem dünya hem de ahiret yaşamına ilişkin olarak yapmaktadır.
“Rabbimiz! Bize dünyada güzel olanı ver. Ahirette de güzel olanı ver.” (2/Bakara suresi, 201)